Czy małżeństwo jest już reliktem przeszłości? Dlaczego coraz więcej par decyduje się na życie w wolnym związku? Czy taki układ może istotnie przynieść więcej korzyści niż związek formalny?
Relacja partnerska ma niezobowiązujący charakter. Partnerzy nie są połączeni więzią prawną, skutkiem czego decyzja o rozstaniu nie niesie za sobą żadnych konsekwencji legislacyjnych. Młodzi ludzie, którzy ujawniają silne ciągoty do wolności i niezależności, bardzo chętnie wchodzą w tego typu układy. Logicznym argumentem, przemawiającym za sensownością konkubinatu, jest chęć głębokiego poznania i „przetestowania” partnera, jakkolwiek brutalnie by to nie zabrzmiało. Małżeństwo jest natomiast świadomą decyzją dwojga, dorosłych ludzi, którzy wiedzą, czego mogą się po sobie spodziewać i są przygotowani do współdzielenia swojego życia, problemów i chwil szczęścia.
W świadomości społecznej związek małżeński stoi znacznie wyżej niż związek niesakramentalny. Sama definicja małżeństwa kształtuje nasz sposób postrzegania kobiety i mężczyzny, a także determinuje skojarzenia odnośnie do zamierzeń ludzi w kwestii wspólnej przyszłości. Oczywiście, sama legalizacja związku nie czyni go trwałym i nie determinuje dalszych losów młodej pary. Związek partnerski stanowi pierwszy etap poznawania partnera i kształtowania naszych poglądów na temat możliwości dalszego współżycia.
Konkubinat czy małżeństwo?
Obowiązki i uprawnienia przysługujące konkubentom nie są ściśle określone i wynikają nie z przepisów prawa, a zasad współżycia społecznego. Traktując konkubinat jako instytucję, która zakłada trwałość pożycia, powinniśmy przyjąć, że konkubenci są zobowiązani względem siebie do wzajemnej pomocy, wierności i lojalności, a także współdziałania dla dobra stworzonego przez nich związku. Oczywiście, wszystkie te obowiązki mają charakter powinnościowy, zatem ich egzekwowanie jest niemożliwe. Jedyną sankcją, wynikającą z ich naruszenia, może być zakończenie związku.
Konkubentom nie przysługują prawa przyznawane osobom, które zawarły ze sobą związek małżeński. Osoba pozostająca w nieformalnym związku nie może zmienić nazwiska, występować w imieniu konkubenta, ani występować w imieniu partnera bez jego pełnomocnictwa.
Wchodząc w związek małżeński, możemy liczyć na wiele korzyści natury prawnej, podatkowej i finansowej. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wprowadza instytucję ustawowej wspólności majątkowej, która powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa między osobami, które wcześniej nie podpisały intercyzy. Wspólność majątkowa obejmuje przedmioty zakupione w czasie trwania małżeństwa oraz: wynagrodzenia za pracę, dochody z majątku wspólnego, środki zgromadzone na rachunku otwartym lub funduszu emerytalnym każdego małżonka. W przypadku konkubinatu wspólność majątkowa nie istnieje, dlatego partnerzy nie mogą rościć praw do dochodów drugiej osoby.
Majątek w związku formalnym i konkubinacie
Obok majątku wspólnego w małżeństwie funkcjonują majątki osobiste męża i żony, które zostały nabyte przed ślubem, oraz przedmioty otrzymane w drodze darowizny.
Prawne ustanowienie majątku wspólnego ma wiele zalet. Przede wszystkim nie musimy sporządzać umów oraz dokonywać wzajemnych rozliczeń. W przypadku wystąpienia sporu łatwiej ustalić, do kogo dana część majątku należy.
Rozliczenia podatkowe
Pary małżeńskie, w przeciwieństwie do partnerów w związkach nieformalnych, mają również możliwość wspólnego rozliczania się z urzędem skarbowym. Jest to dobry sposób na poczynienie oszczędności w sytuacji, gdy dochody małżonków kwalifikują się do różnych progów podatkowych, bądź jeden małżonek osiąga dochody poniżej kwoty wolnej od podatku, lub jest bierny zawodowo.
We wszystkich wymienionych sytuacjach małżonkowie zapłacą mniej, niż zrobiliby to w przypadku samodzielnego rozliczenia. Warto jednak zaznaczyć, że wspólne rozliczenie jest niemożliwe wtedy, gdy małżonkowie zdecydowali się podpisać intercyzę.
Konkubenci, pozostający w wieloletnim związku i dysponujący wspólnym budżetem, nie mają niestety możliwości wspólnego rozliczenia.
Kredyt
Równie problematyczne jest podjęcie zobowiązania kredytowego. Banki postrzegają małżeństwa jako stabilnych partnerów biznesowych, dlatego chętniej udzielają im kredytów hipotecznych. Co więcej, młode małżeństwa mogą skorzystać z ciekawych programów rządowych, np. „Rodzina na swoim”. Konkubenci nie mogą niestety liczyć na preferencyjny kredyt mieszkaniowy i wsparcie w nabyciu własnego mieszkania.
Instytucje finansowe oraz publiczne są z założenia prorodzinne, co oznacza, że małżeństwa mogą liczyć na lepsze traktowanie oraz ułatwienia w przeprowadzeniu procedur urzędowych.
Konkubinat i małżeństwo cieszą się równym „powodzeniem” wśród młodych ludzi. O ile krótkotrwałe przebywanie w nieformalnym związku wydaje się całkowicie uzasadnione, o tyle warto przemyśleć sens wieloletniego trwania w konkubinacie. Nawet jeżeli z przyczyn ideologicznych nie godzimy się na ślub kościelny, związek cywilny daje nam pełnię praw przysługujących małżonkom.
Artykuł Małżeństwo czy partnerstwo? pochodzi z serwisu Huczne Wesele :: Twój Portal Ślubny.